คน สัตว์ และพืช เป็นสิ่งมีชีวิต ซึ่งต้องเติบโตและมีการเปลี่ยนแปลงตลอดช่วงอายุ ให้กำเนิดลูกหลานและเคลื่อนที่ได้
ปัจจัยที่สำคัญต่อการมีชีวิต คือ อากาศ อาหารและน้ำ สิ่งมีชีวิตยังต้องการที่อยู่อาศัยด้วย
ส่วนสิ่งไม่มีชีวิตนั้น ไม่ต้องเติบโต ไม่ต้องหายใจ สิ่งไม่มีชีวิตจึงไม่มีปัจจัยสำคัญใดเพื่อการดำรงชีวิต
สิ่งจำเป็นสำหรับพืช เพื่อดำรงชีวิต
- พืชต้องการแสงแดด พืชบางชนิดต้องการแสงมากๆ เช่น พืชที่ปลูกกลางแจ้ง ส่วนพืชบางชนิดที่ปลูกในที่ร่มก็ต้องการแสงเพียงเล็กน้อยเพื่อดำรงชีวิต
- พืชต้องการน้ำด้วย เธอรูไหมว่าพืชต้องการน้ำเพื่อไม่ให้ตัวมันเจ็บป่วย เธอจะเห็นว่าเมื่อใบไม้เปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีน้ำตาล แสดงว่ามันกำลังป่วยแล้วล่ะ หากเรารดน้ำให้มัน มันก็จะหายป่วยและรอดตาย
- พืชต้องการสารอาหาร เช่นเดียวกับที่เราต้องรับประทานอาหารเพื่อให้ร่างการเติบโต สารอาหารของพืช คือ แร่ธาตุต่างๆที่มีอยู่ในดิน และพืชจะใช้รากของมันที่อยู่ใต้ดินเป็นตัวดูดสารอาหารที่ต้องการขึ้นมา
- พืชต้องการที่อยู่อาศัย ซึ่งหมายถึงพื้นที่ว่างๆ พอที่จะให้มันเจริญเติบโตขึ้นมาได้ รวมถึงพื้นดินที่อยู่ด้านล่างด้วย เพื่อให้รากของพืชแผ่ขยายไปได้มากๆ เพื่อดูดสารอาหารมาใช้
สิ่งจำเป็นสำหรับสัตว์ เพื่อดำรงชีวิต
- สัตว์ต้องการน้ำจำนวนมากเพื่อดำรงชีวิตและเจริญเติบโต นำ้นั้นควรจะสะอาดด้วย เพราะถ้าสัตว์กินน้ำที่สกปรกจะทำให้มันเจ็บป่วยและตายได้
- สัตว์ต้องการอาหาร เพื่อทำให้เจริญเติบโตและร่างการมีพลังงานไปใช้ทำกิจกรรมต่างๆ อาหารของสัตว์มีหลายอย่าง ขึ้นกับชนิดของสัตว์นั้นๆ เช่น วัวกินพืช สิงโตกินเนื้อ สัตว์บางชนิดก็กินทั้งพืชและสัตว์
- สัตว์ต้องการอากาศที่สะอาดเพื่อหายใจ อากาศที่สกปรกจะทำให้สัตว์เจ็บป่วย และถ้าไม่มีอากาศ สัตว์ก็จะตาย
- สัตว์ต้องการที่อยู่อาศัยที่ปลอดภัย สัตว์แต่ละชนิดมีที่อยู่อาศัยที่แตกต่างกัน เช่น นกสร้างรังของมันเองด้วยเศษฟางและกิ่งไม้ ผึ้งสร้างรังของมันเอง สัตว์บางชนิดก็ขุดรูเป็นโพรงใต้ดินเพื่ออยู่อาศัย
- คนเป็นสิ่งมีชีวิตเช่นกัน ดังนั้นเราจึงต้องการอาหารและน้ำเพื่อดำรงชีวิต เราต้องการสารอาหารเพื่อสร้างพลังงานให้กับร่างกาย และเรากินอาหารหลากลายชนิดเพื่อให้ร่างการได้สารอาหารที่ครบถ้วน
- เราต้องการอากาศหายใจ เราหายใจเอาอากาศเข้าสู่ร่างกายได้ตลอดเวลา แม้ขณะที่เรากำลังหลับ
- เราต้องการที่อยู่อาศัย เพื่อเรารักษาร่างกายให้อบอุ่นในยามอากาศหนาวเย็น และไม่เปียกชื้น เมื่อยามฝนตก และเพื่อป้องกันร่างกายจากสัตว์ร้ายและภัยธรรมชาติ
เธอตอบคำถามเหล่านี้ได้ไหม
- พืชต้องการอะไรบ้างเพื่อดำรงชีวิต ?
- สัตว์และคน ต้องการอะไรเพื่อการดำรงชีวิต ?
- คนเราจะได้รับสารอาหารครบถ้วนได้อย่างไร ?
เรียนรู้คำศัพท์วิทยาศาสตร์ภาษาอังกฤษที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้
- plant = พืช
- nutrient = สารอาหาร
- food = อาหาร
- air = อากาศ
- water = น้ำ
- shelter = ที่อยู่อาศัย