เป็นรายการสอบแข่งขันทางวิชาการที่ผู้ปกครองควรสนับสนุนให้ นักเรียนสมัครสอบ เพราะเป็นการวัดผลทางคณิตศาสตร์ และ วิทยาศาสตร์ ที่มีการจัดสอบทุกจังหวัด ทั่วประเทศ
สสวท. เป็นชื่อย่อของ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หน่วยงานราชการในสังกัดของกระทรวงศึกษาธิการ มีหน่วยงานย่อยหลายสาขาและมีโครงการพัฒนาความรู้ความสามารถของนักเรียนในทุกระดับชั้น เพื่อประเมินศักยภาพทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ของเด็กไทย เช่น โครงการโอลิมปิกวิชาการ เพื่อคัดเลือกนักเรียนระดับมัธยมเป็นตัวแทนประเทศในการแข่งวิชาการทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ในระดับนานาชาติ โครงการประเมินผลนักเรียนนานาชาติ หรือ PISA เพื่อประเมินสมรรถนะของนักเรียนวัย 15 ปี เปรียบเทียบกับประเทศอื่น
สำหรับการประเมินความรู้ทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ระดับประถมศึกษา หรือการสอบ สสวท. คือ โครงการพัฒนาอัจฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ นั้น รับสมัครนักเรียนระดับประถมศึกษาเข้าร่วมสอบแข่งขันจากทั่วประเทศ แบ่งข้อสอบเป็น 2 ช่วงชั้น คือ
- ช่วงชั้นที่ 1 (ป.1-ป.3) สมัครสอบได้ทั้งวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์
ไม่มีการแยกระดับ ดังนั้น ป.1 ป.2 และ ป.3 ใช้ข้อสอบชุดเดียวกันของช่วงชั้นที่ 1 - ช่วงชั้นที่ 2 (ป.4-ป.6) สมัครสอบได้ทั้งวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์
ไม่มีการแยกระดับ ดังนั้น ป.1 ป.2 และ ป.3 ใช้ข้อสอบชุดเดียวกันของช่วงชั้นที่ 2
การสอบแข่งขันแบ่งเป็น 2 รอบ
- รอบแรก จัดสอบและมีสนามสอบทุกจังหวัด โรงเรียนอาจเป็นผู้ส่งใบสมัครให้นักเรียน หรือผู้ปกครองสามารถสมัครให้ลูกได้ด้วยตัวเองโดยไม่ต้องผ่านโรงเรียน ได้ที่ http://genius.ipst.ac.th/index.php โดยการเข้าไปลงทะเบียน และกรอกแบบฟอร์มนักเรียนตามระบบลงทะเบียนออนไลน์ พิมพ์เอกสารเพื่อนำไปชำระเงินค่าสมัครสอบที่ธนาคาร และพิมพ์บัตรเข้าห้องสอบตามเวลาที่กำหนด การสมัครด้วยตนเองมีข้อดี คือ ผู้ปกครองสามารถ login เข้าไปดูผลการสอบได้ทันทีเมื่อประกาศผล แต่ต้องไปธนาคารเพื่อจ่ายค่าสมัครสอบด้วยตัวเองในขั้นตอนการสมัคร ถ้าสมัครผ่านโรงเรียนก็เพียงแต่ฝากเงินให้ลูกเอาไปให้ที่โรงเรียนสมัครให้ ในรอบนี้ แต่ละวิชาของแต่ละช่วงชั้น จะมีนักเรียนสมัครสอบทั่วประเทศประมาณ 30,000 - 50,000 คน การสอบทั้งสองวิชาจัดสอบในวันเดียวกัน เช้าสอบคณิตศาสตร์ บ่ายสอบวิทยาศาสตร์ แต่นักเรียนสามารถเลือกสมัครสอบวิชาเดียวหรือทั้งสองวิชาก็ได้ นักเรียนที่สอบผ่านรอบแรกวิชาละประมาณ 1,000 คน ของแต่ละช่วงชั้น จะได้รับเกียรติบัตรส่งถึงบ้านทางไปรษณีย์
- รอบสอง สำหรับนักเรียนที่สอบผ่านรอบแรก จะได้รับสิทธิ์เข้าสอบรอบ 2 โดยใช้สนามสอบในแต่ละจังหวัดเหมือนเดิม นักเรียนที่สอบผ่านในรอบบนี้ จะได้รับรางวัลเหรียญทอง เหรียญเงิน เหรียญทองแดง และชมเชย โดยผู้ที่ได้รับเหรียญทอง เงิน ทองแดง จะมีประมาณประมาณ 100 คน สำหรับแต่ละวิชา จะได้เข้าร่วมพิธีรับเหรียญรางวัลที่กรุงเทพตามวันเวลาและสถานที่ที่กำหนด (ผู้ปกครองต้องเสียค่าใช้จ่ายในการเดินทางและค่าที่พักเอง หากไม่ประสงค์ไปรับเหรียญ ทาง สสวท.จะจัดส่งให้ทางไปรษณีย์) และรางวัลอีกอย่างหนึ่งสำหรับผู้ได้รับเหรียญทอง เงิน และทองแดง คือ การได้ไปเข้าค่ายพัฒนาอัจฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์/คณิตศาสตร์ เป็นเวลา 3-5 วัน ค่ายที่นักเรียนไปอยู่นี้ อาจเป็นบ้านวิทยาศาสตร์สิริธร (ช่วงชั้นที่ 2) ที่รังสิต หรือ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (ช่วงชั้นที่ 1) ที่คลองหลวง ปทุมธานี
- กรกฎาคม-สิงหาคม รับสมัครสอบรอบแรก
- พฤศจิกายน สอบรอบแรก
- ธันวาคม-มกราคม ประกาศผลสอบรอบแรก
- มกราคม-กุมภาพันธ์ สอบรอบสอง
- กุมภาพันธ์ ประกาศผลสอบรอบแรก
- มีนาคม รับเหรียญรางวัล
- เมษายน-พฤษภาคม เข้าค่ายฯ
การเข้าค่ายพัฒนาอัจฉริยภาพของ สสวท. เป็นเวลา 3-5 วันนี้ คือค่ายที่พักค้างคืน โดยทาง สสวท.จะจัดให้นักเรียนมีกิจกรรมการเรียนรู้ในเวลากลางวัน มีอาหาร ของว่าง พี่เลี้ยงและที่พักสำหรับนักเรียน
การเดินทางไปยังค่ายนี้ ผู้ปกครองต้องเสียค่าใช้จ่ายในการเดินทางของตัวเองและนักเรียนเอง เมื่อไปส่งนักเรียนและรับฟังการกล่าวต้อนรับและคำชี้แจงแล้ว ผู้ปกครองต้องออกจากค่าย จะกลับไปอีกครั้งเพื่อรับนักเรียนกลับบ้านในวันสุดท้ายของการเข้าค่าย ดังนั้นควรเตรียมเสื้อผ้าข้าวของที่จำเป็นสำหรับนักเรียนให้พร้อม
การเดินทางสำหรับผู้ที่อยู่ต่างจังหวัด
ผู้ปกครองที่มาจากต่างจังหวัดอาจอยู่รอรับลูกกลับโดยการเช่าโรงแรมพักในกรุงเทพหรือโรงแรมใกล้ๆส่วนการเดินทางไปยังองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ ที่คลองหลวง ปทุมธานี สำหรับผู้ที่ไม่ได้ขับรถไป ค่อนข้างลำบากเล็กน้อย เนื่องจากไม่มีรถประจำทางไปถึงด้านใน ท่านที่เดินทางโดยรถโดยสาร อาจลงที่ห้างฟิวเจอร์ปาร์ค รังสิต แล้วเรียกรถแท็กซี่ไปส่ง ส่วนขากลับนั้น จะหารถแท็กซี่ไม่ได้เลย แนะนำให้ขอเบอร์โทรศัพท์จากรปภ.ที่อยู่ในอาคารพิพิธภัณฑ์ เรียกแท็กซี่ที่มีคิวอยู่บริเวณนั้นมารับถึงหน้าอาคารได้เลย
หมายเหตุ : ข้อมูลนี้อาจมีการเปลี่ยนแปลง เนื่องจากเป็นบันทึกความจำเมื่อ ปี พ.ศ. 2555-2556
Link ที่เกี่ยวข้อง และมีข้อสอบ สสวท ให้ download